
جدول محتوا
مقدمه: سفری به اعماق یکی از اسرارآمیزترین علوم غریبه
سرک کشیدن به اسرار و راز های هستی چیزی است که بشر همیشه دنبال آن بوده و هست، بخش علم رمل در علوم غریبه یکی از راه هایی است که این امکان را حداقل تا حدودی ممکن ساخته است، علم رمل میراثی گران بها از گذشتگان که پرده از اسرار هستی برمیدارد.
فالگیران و رمالان این ذهنیت را در ما ایجاد کرده اند که علم رمل چیزی جز خرافه نیست، گوش دادن به خزعبلات یک فالگیری که در خیابان بخاطر پول هر چیزی که از ذهنش میگذرد به ما تحویل میدهد، چیزی جز فریب و کلک نیست.
در این مقاله اسرار رمل را برملا خواهیم کرد، این که علم رمل چیست، چطور با نقطه و خط از آینده و اسرار پنهان آگاه میشوند، نگاهی به تاریخچه و باور ها دید فرهنگ ها و مذاهب، از دیدگاه های مختلف به این علم نگاهی خواهیم داشت.
علم رمل چیست؟ علمی پر از شگفتی ورای یک فال معمولی
رمل در لغت به معنای (شن) از یک سیستم پیش بینی و تحلیل مبتنی بر منطق و تفسیر است که از طریق 16 شکل اصلی سوالات را پاسخ میدهد، این علم را (علم نقطه) نیز می نامند، چرا که اساس آن بر پایه ریختن چندین نقطه، زوج و فرد کردن آن ها و تحلیل و تفسیر آن ها به سوالاتی که توسط شخص مطرح میشود.
برخلاف بسیاری از روشهای فالگیری که بر شهود لحظهای استوارند، رمل دارای ساختاری دقیق، قوانینی مشخص و فلسفهای عمیق است.
رمال (متخصص علم رمل) با طرح یک سوال مشخص، اشکال را تولید کرده و آنها را در جدولی به نام (زایچه) که شامل خانههای مختلف زندگی است، قرار میدهد. تفسیر این اشکال در خانههای مربوطه، پاسخی چندلایه و دقیق به پرسشگر ارائه میدهد. رمل بیش از آنکه ابزاری برای دیدن آیندهای قطعی باشد، وسیلهای برای تحلیل وضعیت فعلی، بررسی گزینهها و یافتن بهترین مسیر پیش رو است.
تاریخچه علم رمل: از دانیال نبی تا رد پاهایی در اروپا

تاریخچه رمل مانند دیگر بخش های علوم غریبه در هاله ای از ابهام است، اما ردپا های آن را میتوان در طول تاریخ دید، از زمان پیدایش که به گفته متون علوم غریبه از زمان حضرت دانیال (ع) که 600 سال قبل از میلاد تا قرون وسطی (500 سال بعد از میلاد) با نام (ژئومانسی-Geomancy) در اروپا وجود داشت.
پیدایش و ریشه علم رمل
بسیاری از اساتید علوم غریبه، خاستگاه الهی برای رمل قائلاند و معتقدند که اصول این علم توسط جبرئیل امین به حضرت دانیال نبی (ع) وحی شده است. طبق این روایات، دانیال نبی این دانش را برای پاسخ به پرسشهای بنیادین بشر و راهنمایی آنها به کار میبرد. پس از آن، این علم سینه به سینه در میان حکما و عرفای مشرقزمین، بهویژه در ایران، هند و جهان عرب، منتقل شد و با فلسفه و عرفان اسلامی درآمیخت. بزرگانی چون شیخ بهایی از جمله دانشمندانی بودند که به این علم اشراف داشتند و از آن در حل مسائل پیچیده بهره میبردند.
ژئومانسی (Geomancy): اسپانیای اسلامی (اندلس)
در قرون وسطی، به واسطه ترجمه متون عربی در اسپانیای اسلامی (اندلس)، علم رمل به اروپا راه یافت و با نام (ژئومانسی – Geomancy) به معنای (پیشگویی از طریق زمین) شناخته شد. اروپاییان شیفته ساختار منطقی و دقت این علم شدند و ژئومانسی به یکی از محبوبترین روشهای پیشبینی در کنار طالعبینی (Astrology) در دوران رنسانس تبدیل شد. این دانش در غرب نیز تکامل یافت و با مفاهیم کیمیاگری و فلسفه هرمسی پیوند خورد، اما اساس و اشکال شانزدهگانه آن دستنخورده باقی ماند.
دانشگاه پرینستون آمریکا در مورد ژئومانسی این گونه مینویسد:
Geomancy is a medieval Islamic form of divination that, like many other medieval Islamic sciences, became popular in the West in the thirteenth century. I first became interested in geomancy when I was reading John North’s Chaucer’s Universe, which briefly describes medieval geomancy as it relates to some passages in the Knight’s Tale and Troilus and Criseyde. Geomancy was popular in Europe in the later Middle Ages and on into the sixteenth and seventeenth centuries. Unlike astrology and chiromancy (palm-reading), however, geomancy is little known today in the West (although geomancy is still practiced in Islamic areas and feng shui, a related Asian predictive art, also called “geomancy” in English, is currently fashionable). Indeed, with the exception of the comprehensive survey of medieval geomancy by Thérèse Charmasson, geomancy has received practically no attention from scholars.
ترجمه:
«ژئومانسی یک روش پیشگویی اسلامی در قرون وسطی است که، مانند بسیاری دیگر از علوم اسلامی آن دوره، در قرن سیزدهم در غرب محبوبیت یافت. من اولین بار زمانی به ژئومانسی علاقهمند شدم که در حال خواندن کتاب «جهانِ چاسر» اثر جان نورث بودم؛ کتابی که به طور خلاصه ژئومانسی قرون وسطایی را در ارتباط با برخی از بخشهای «داستان شوالیه» و «ترویلوس و کریسیدا» [دو اثر از جفری چاسر، شاعر انگلیسی] توصیف میکند.
ژئومانسی در اواخر قرون وسطی و تا قرنهای شانزدهم و هفدهم در اروپا محبوب بود. با این حال، برخلاف طالعبینی و کفبینی (chiromancy)، ژئومانسی امروزه در غرب کمتر شناخته شده است (اگرچه ژئومانسی هنوز در مناطق اسلامی به کار میرود و فنگ شویی، یک هنر پیشگویی مرتبط در آسیا که در انگلیسی به آن نیز «ژئومانسی» گفته میشود، در حال حاضر رایج است).
در واقع، به استثنای پژوهش جامع «ترز شارماسون» در مورد ژئومانسی قرون وسطایی، این علم عملاً هیچ توجهی از سوی محققان دریافت نکرده است.»
رمال کیست؟ ویژگیهای یک استاد واقعی رمل

رمال صرفاً کسی نیست که با چند قاعده، نقطههایی را به اشکال تبدیل میکند. یک رمال واقعی، ترکیبی از یک دانشمند، یک حکیم و یک مشاور امین است. او کسی است که فراتر از تکنیک، به فلسفه و عمق این علم دست یافته است. ویژگیهای یک استاد واقعی رمل عبارتند از:
- دانش عمیق: تسلط کامل بر معانی شانزده شکل، خانهها، طبایع، عناصر و ارتباطات پیچیده میان آنها.
- نیت خالص: استفاده از این علم برای راهنمایی و کمک به دیگران، نه برای فریب یا کسب منافع مادی صرف.
- بینش روانشناختی: توانایی درک وضعیت روحی پرسشگر و ارائه پاسخ به شیوهای که برای او سازنده و قابل فهم باشد.
- اخلاق حرفهای: رازداری، صداقت در بیان نتایج (حتی اگر نامطلوب باشند) و پرهیز از ایجاد امید واهی یا ترساندن بیمورد.
- شهود و الهام: یک رمال بزرگ، علاوه بر دانش فنی، از شهود و الهام درونی خود برای تفسیر لایههای عمیقتر زایچه بهره میبرد.
بنابراین، رمال واقعی یک راهنماست که با استفاده از این دانش مقدس، به افراد کمک میکند تا مسیر خود را بهتر بشناسند و با آگاهی بیشتری تصمیم بگیرند.
یک فرد آگاه و دانشمند از این علم (رمال) هیچ وقت خود را برای چند تومان پول خود را عالم نمی پندارد، بلکه خود را بی نیاز از ارزش های دنیوی میداند، پس مواظب کلاه بردارانی کنه که خود را رمال خطاب می کنند باشید.
علم رمل چگونه کار می کند : رمزگشایی خط ها و نقطه ها
هر آنچه که در عالم کبیر (جهان هستی) رخ میدهد، بر عالم کبیر (انسان و محیط اطراف او) تاثیر گذار است این پایه فلسفه علم رمل است، عمل ریختن نقطهها، یک همزمانی معنادار میان نیت پرسشگر و نیروهای پنهان کائنات ایجاد میکند و اشکال حاصل، تجلی این ارتباط هستند.

1. الفبای رمل: 16 شکل مقدس
هر کدام از ۱۶ شکل، از چهار ردیف افقی تشکیل شدهاند. این چهار ردیف، صرفاً خطوطی تصادفی نیستند، بلکه نماینده چهار سطح از وجود یا چهار عنصر اصلی هستند که از بالا به پایین عبارتند از:
- ردیف اول (بالا): عنصر آتش (عالم روحانی و فکر)
- ردیف دوم: عنصر هوا (عالم ذهنی و گفتار)
- ردیف سوم: عنصر آب (عالم احساسی و عاطفی)
- ردیف چهارم (پایین): عنصر خاک (عالم مادی و جسمانی)
هر ردیف میتواند فرد (یک نقطه ●) یا زوج (دو نقطه ●●) باشد. این زوج یا فرد بودن، وضعیت آن عنصر را در شکل مورد نظر نشان میدهد. برای مثال، شکلی که در ردیف چهارم (خاک) نقطه فرد دارد، ممکن است در امور مادی و زمینی، نوعی نقص یا حرکت را نشان دهد.
2. اسامی و مفاهیم اشکال
همانطور که در متن آمده، هر شکل نامی خاص دارد که به ماهیت آن اشاره میکند. این اسامی اغلب عربی هستند و معنای نمادین دارند. برای مثال:
- لحیان: به معنی ریش. این شکل معمولاً با شادی، کلام و گاهی حیلهگری مرتبط است.
- قبض الداخل: به معنی گرفتن از درون. این شکل اغلب نشاندهنده سختی، گرفتاری، غم و اندوه و مسائل درونی است.
- جماعت: به معنی گروه. این شکل معمولاً به جمع شدن، اجتماع، امور مربوط به مردم و فراوانی دلالت دارد.
- طریق: به معنی راه. این شکل نماد راه، سفر، حرکت و پویایی است و یکی از اشکال اصلی و بنیادین محسوب میشود.
- عتبه خارجه: به معنی آستانه بیرونی. این شکل معمولاً به خروج از یک وضعیت، تغییرات و امور مربوط به بیرون از خانه اشاره دارد.

3. حالت سعد و نحس (خوب و بد)
هر یک از این ۱۶ شکل، یک طبیعت ذاتی دارند:
- سعد: شکلهایی که ذاتا خوب و مبارک هستند و وقتی در خانههای زایچه ظاهر میشوند، معمولاً خبر از موفقیت، شادی و گشایش میدهند. (مانند شکل جماعت)
- نحس: شکلهایی که ذاتا سنگین و نامبارک هستند و حضورشان میتواند نشانگر مانع، سختی، بیماری یا شکست باشد. (مانند شکل قبض الداخل)
- ممتزج: شکلهایی که حالتی بینابین دارند و خوب یا بد بودنشان بستگی به جایگاهشان در زایچه و ترکیب با اشکال دیگر دارد.
درک این سه مفهوم کلیدی (ساختار چهار عنصری، نام و مفهوم، و طبیعت سعد و نحس) برای تفسیر رمل ضروری است. رمال با دیدن اینکه کدام شکل (با کدام ماهیت و مفهوم) در کدام خانه از زندگی (مثلاً خانه مال، خانه ازدواج یا خانه بیماری) قرار گرفته است، به تحلیل و پاسخ به سؤال میپردازد.
آموزش علم رمل: نقشه راه یادگیری ای علم

یادگیری علم رمل سفری جذاب اما نیازمند صبر، تمرین و مطالعه است. اگر علاقهمند به ورود به این دنیا هستید، میتوانید این نقشه راه را دنبال کنید:
- یافتن استاد: بهترین و سریعترین راه برای یادگیری عمیق این علم، یافتن یک استاد و راهنمای باتجربه است که بتواند نکات ظریف و فوتوفن کار را به شما بیاموزد.
- درک فلسفه و مبانی: قبل از هر چیز، با تاریخچه، دیدگاههای مختلف و فلسفه رمل آشنا شوید. بدانید که این علم فقط مجموعهای از قوانین نیست، بلکه یک جهانبینی است.
- حفظ کردن الفبای رمل: شانزده شکل مقدس و دوازده خانه اصلی را به خوبی بیاموزید. نامها، معانی، طبیعت سعد و نحس هر شکل و مفهوم هر خانه را باید به طور کامل به خاطر بسپارید.
- یادگیری تکنیک ساخت زایچه: روش تولید اشکال از طریق ریختن قرعه یا نقطه و سپس ساختن کل جدول شانزدهخانهای را مرحله به مرحله تمرین کنید تا کاملاً بر آن مسلط شوید.
- آغاز تفسیرهای ساده: با تحلیل خانههای کلیدی مانند خانه اول (طالع)، خانه سیزدهم (طالب)، چهاردهم (مطلوب) و شانزدهم (عاقبت) شروع کنید. سعی کنید ارتباط میان این خانهها را درک کنید.
- تمرین، تمرین و باز هم تمرین: با طرح سؤالات ساده برای خودتان شروع کنید. زایچههای مختلفی ایجاد کنید و سعی کنید آنها را تفسیر نمایید. یادداشتبرداری از تفاسیر و نتایج، به رشد شما کمک شایانی میکند.
علم رمل از دیدگاه معتقدان، علمی، اسلامی
این علم از دیدگاه های متفاوتی در حال بررسی است، دیدگاه معتقدان که این علم را هدیه الهی می نامند، علمی که آن را شبه علم و دینی که برخی آن را کهانت میدانند و برخی نوعی فال دیدگاه های مخطلف در مورد علم رمل به شرح زیر است:
دیدگاه معتقدان: ارتباط با عالم غیب
از این منظر، رمل یک علم مقدس و هدیهای الهی است. معتقدان بر این باورند که نیت خالص پرسشگر و مهارت رمال، پلی میان دنیای مادی و عوالم بالاتر ایجاد میکند. نقطهها و اشکال نه به صورت تصادفی، بلکه تحت تأثیر نیروهای روحانی و موکلان این علم شکل میگیرند تا حقیقتی را آشکار سازند. برای این گروه، رمل ابزاری دقیق برای کشف حقایق پنهان و دریافت راهنمایی از عوالم ماورایی است.
دیدگاه علمی و روانشناسی: توضیح پدیدههای فراطبیعی
علم مدرن، پدیدههایی مانند رمل را در چارچوب شبهعلم طبقهبندی میکند، زیرا ادعاهای آن به صورت تجربی قابل اثبات و تکرار نیست. با این حال، روانشناسانی چون کارل یونگ با مفهوم “همزمانی” (Synchronicity) توضیح میدهند که چگونه وقایع به ظاهر بیربط (مانند ریختن نقطهها) میتوانند با حالت ذهنی فرد ارتباطی معنادار پیدا کنند. از این دیدگاه، رمل میتواند ابزاری قدرتمند برای فرافکنی ضمیر ناخودآگاه و دسترسی به شهود درونی باشد. این فرآیند به فرد کمک میکند تا به افکار و احساسات پنهان خود نظم بخشد و به درک عمیقتری از مسئله خود برسد.
دیدگاه شرعی و دینی
در میان علمای دینی، دیدگاهها نسبت به رمل متفاوت است. گروهی آن را نوعی کهانت و تلاش برای آگاهی از علم غیب میدانند که مختص خداوند است و لذا آن را حرام میشمارند. این گروه به روایاتی استناد میکنند که هرگونه فالگیری و پیشگویی را نهی میکند. در مقابل، گروهی دیگر از علما و عرفا، میان “فال” و “تفأل” (استخاره و طلب خیر) تمایز قائل میشوند. آنها معتقدند اگر رمل به عنوان ابزاری برای مشورت، بررسی جوانب یک کار و الهام گرفتن برای تصمیمگیری بهتر به کار رود و نه به عنوان راهی برای دانستن قطعی آینده، میتواند مجاز باشد.
رمل در عمل چه کاربردهایی دارد؟

از دیرباز، از رمل برای پاسخ به طیف وسیعی از سوالات استفاده میشده است. برخی از کاربردهای ادعا شده برای این علم عبارتند از:
- پیدا کردن اشیاء یا افراد گمشده
- اطلاع از نتیجه یک معامله، شراکت یا ازدواج
- تشخیص علت بیماری و یافتن راه علاج
- بررسی موفقیت یا شکست در عمل پروژه یا سفر
- آگاهی از نیت و احوال دیگران
- تحلیل روابط عاطفی و خانوادگی
- انتخاب بهترین گزینه از میان چند راه موجود
نتیجهگیری: نقطه ها و خطوط مسیر ورد عالم غیب
علم رمل فراتر از یک آینه یا ابزار تحلیلی است؛ آن هدیهای مقدس و پرتوی از نور علم الهی است که به واسطه پیامبرانی چون حضرت دانیال (ع) به دست بشر رسیده تا راهنمای او در تاریکیهای جهل و تردید باشد. این علم، یک کتاب پیشگویی قطعی نیست، زیرا اختیار انسان را نفی نمیکند، بلکه یک مشاور امین و یک راهنمای روحانی است.
نقطهها و خطوطی که بر شن یا کاغذ نقش میبندند، تجلی تصادف نیستند، بلکه پاسخی معنادار از عالم غیب به نیت خالص و پرسش صادقانه سائل هستند. رمل، زبان نمادین کائنات است که به اذن پروردگار، حجاب از روی حقایق پنهان برمیدارد و بهترین مسیر را پیش روی مؤمنان قرار میدهد. این نقطهها و خطوط، دعوتی هستند به توکل، تفکر در حکمت الهی و دریافت راهنمایی از منبعی فراتر از درک مادی.
گرداوری و تدوین : علوم غریبه
سولات متداول:
علم رمل چیست؟
رمل در لغت به معنای «شن» است و در اصطلاح، به یک سیستم پیشبینی و تحلیل مبتنی بر منطق و تفسیر اطلاق میشود که از طریق شانزده شکل اصلی، به پرسشها پاسخ میدهد. به همین دلیل، این علم را «علم نقطه» نیز مینامند، زیرا اساس آن بر ریختن تعدادی نقطه به صورت اتفاقی، زوج و فرد کردن آنها و در نهایت، رسیدن به اشکالی معنادار استوار است.
رمال کیست؟
یک «رمال» واقعی، صرفاً کسی نیست که با چند قاعده، نقطههایی را به اشکال تبدیل میکند. او ترکیبی از یک دانشمند، یک حکیم و یک مشاور امین است که فراتر از تکنیک، به فلسفه و عمق این علم دست یافته است.
اشکال رمل
اشکال رمل، الفبای این علم هستند و از ۱۶ شکل اصلی تشکیل شدهاند. ویژگیهای اصلی آنها عبارتند از:
- ساختار چهار عنصری: هر شکل از چهار ردیف تشکیل شده که هر کدام نماینده یکی از عناصر چهارگانه است: آتش (روحانی)، هوا (ذهنی)، آب (احساسی) و خاک (مادی).
- حالت فرد و زوج: هر ردیف میتواند «فرد» (یک نقطه ●) یا «زوج» (دو نقطه ●●) باشد که وضعیت آن عنصر را نشان میدهد.
- اسامی و مفاهیم: هر یک از ۱۶ شکل، نام و معنای نمادین خاص خود را دارد. برای مثال:
- لحیان (ریش): نماد شادی و کلام.
- قبض الداخل (گرفتن از درون): نماد سختی و گرفتاری.
- جماعت (گروه): نماد اجتماع و فراوانی.
- طریق (راه): نماد حرکت و سفر.
- طبیعت سعد و نحس: هر شکل دارای یک طبیعت ذاتی است:
- سعد (خوب): اشکالی که خبر از موفقیت و گشایش میدهند.
- نحس (بد): اشکالی که نشانگر مانع و سختی هستند.
- ممتزج (بینابین): اشکالی که تفسیرشان به جایگاهشان در جدول رمل بستگی دارد.
یک رمال با تحلیل اینکه کدام یک از این اشکال در کدام خانه از زندگی قرار گرفته، به تفسیر و پاسخ به سؤال میپردازد.
آیا برای یادگیری رمل به قدرت خاصی نیاز است؟
خیر. بر اساس آنچه در این مقاله آمده، یک رمال واقعی بیش از هر چیز به دانش عمیق، نیت خالص، تمرین مستمر و اخلاق حرفهای نیاز دارد. این علم بیشتر اکتسابی است تا ذاتی و با مطالعه و ممارست میتوان به آن دست یافت.
تفاوت اصلی رمل با طالعبینی (نجوم) چیست؟
ابزار اصلی این دو علم متفاوت است. طالعبینی بر اساس موقعیت و حرکت سیارات و اجرام آسمانی به تحلیل میپردازد، در حالی که رمل بر اساس اشکالی که از نقطهها و خطوط روی زمین (یا کاغذ) ایجاد میشوند، کار میکند. به همین دلیل به رمل در غرب «ژئومانسی» یا «پیشگویی از طریق زمین» میگویند.
آیا استفاده از رمل از نظر شرعی مجاز است؟
همانطور که در مقاله ذکر شد، دیدگاهها متفاوت است. گروهی از علما آن را نوعی کهانت و حرام میدانند. اما گروهی دیگر معتقدند اگر از رمل به عنوان ابزاری برای مشورت، تفأل (طلب خیر) و بررسی جوانب یک کار استفاده شود و نه برای ادعای علم غیب قطعی، میتواند مجاز باشد.
آیا میتوانم هر سؤالی را با رمل بپرسم؟
بله، رمل برای طیف وسیعی از سؤالات کاربرد دارد. اما بهتر است از آن برای مسائل مهم و به قصد راهنمایی و تحلیل وضعیت استفاده شود. پرسیدن سؤالات بیاهمیت یا از روی کنجکاوی صرف، با فلسفه این علم که بر نیت خالص استوار است، همخوانی ندارد.